Mụn rộp ở môi hay herpes môi gây ra những mụn nước, vết loét ở môi và ảnh hưởng rất nhiều đến việc sinh hoạt cũng như tính thẩm mỹ. Vậy làm cách nào để điều trị căn bệnh rộp mụn nước ở môi này?
Mụn rộp ở môi là bệnh gì?
Mụn rộp ở môi là tình trạng nổi mụn nước ở môi do virus Herpes simplex (HSV) gây nên. Có 2 loại là HSV-1 và HSV-2. Cả 2 loại virus đều có thể gây loét xung quanh miệng (herpes labialis) và trên cơ quan sinh dục (herpes genital).
Vùng da quanh chỗ phồng thường nổi đỏ, sưng lên và đau nhức. Vùng bị phỏng có thể vỡ, dịch trong chảy ra ngoài và sau đó đóng vảy sau vài ngày. Tuy nhiên, vết thương thường tự lành trong khoảng vài ngày tới 2 tuần và cũng có thể điều trị tại nhà.
Người bệnh bị Herpes môi do nhiễm virus này từ người bệnh qua tiếp xúc trực tiếp như hôn, quan hệ tình dục bằng miệng,… hoặc tiếp xúc gián tiếp khi ăn uống chung, dùng chung mỹ phẩm, vật dụng cá nhân.
Người bị nhiễm virus Herpes và mọc mụn rộp ở môi có thể khắc phục triệu chứng song không thể loại bỏ hoàn toàn tác nhân gây bệnh. Y học vẫn chưa tìm ra cách để điều trị bệnh triệt để, vì thế mụn rộp Herpes môi hoàn toàn có thể tái phát nhiều lần.
Virus thường gây tái phát Herpes môi nếu gặp yếu tố thuận lợi như:
- Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, nhất là khu vực vùng môi.
- Hệ miễn dịch cơ thể kém khi mắc bệnh, dị ứng thực phẩm, bệnh suy giảm miễn dịch hoặc khi mang thai, thay đổi hormone do chu kỳ kinh nguyệt.
- Tổn thương ở vùng nướu, môi hoặc bệnh lý răng miệng.
- Cơ thể mệt mỏi hoặc căng thẳng.
- Thực hiện phẫu thuật thẩm mỹ vùng môi, mặt ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch của vùng da này.
Những dấu hiệu và triệu chứng của Herpes môi
Mụn rộp ở môi thường trải qua một số giai đoạn gồm các dấu hiệu và triệu chứng như sau:
- Giai đoạn ngứa và châm chích: Nhiều bệnh nhân sẽ cảm thấy ngứa, rát hoặc ngứa ran xung quanh môi khoảng một ngày hoặc lâu hơn trước khi một nốt nhỏ, cứng, đau xuất hiện và mụn nước bắt đầu mọc lên.
- Giai đoạn mụn nước: Các mụn nước nhỏ chứa đầy dịch thường xuất hiện dọc theo viền môi. Đôi khi chúng xuất hiện xung quanh mũi hoặc má hoặc bên trong miệng.
- Giai đoạn rỉ nước và đóng mài: Các mụn nước nhỏ có thể hợp lại rồi vỡ ra, để lại các vết loét nông, rỉ nước và đóng mài.
Thời điểm xuất hiện các dấu hiệu và triệu chứng kể trên có thể khác nhau tùy thuộc vào liệu đây là lần đầu tiên bạn nhiễm virus hay đây là đợt tái phát. Nếu đây là lần đầu tiên bạn bị, các triệu chứng có thể chỉ xuất hiện ít nhất 20 ngày sau khi bạn tiếp xúc với virus. Các vết loét có thể kéo dài vài ngày và các mụn nước có thể mất từ hai đến ba tuần để lành hoàn toàn. Các đợt tái phát thường xuất hiện tại cùng một vị trí mỗi lần và có xu hướng ít nghiêm trọng hơn so với đợt bùng phát đầu tiên.
Các triệu chứng khác có thể xuất hiện bao gồm: Sốt, đau họng, đau đầu, nhức mỏi cơ, sưng hạch bạch huyết.
Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh mụn rộp ở môi
Các biến chứng do herpes môi rất hiếm gặp. Biến chứng có thể xảy ra nếu vi – rút lây lan sang những bộ phận khác của cơ thể như:
- Mắt: Gây nhiễm trùng mắt và nếu tình trạng này tái diễn, viêm giác mạc herpes có thể dẫn đến sẹo giác mạc, giảm thị lực và gây mù.
- Não, tuỷ sống: Vi rút có thể lan tràn đến hệ thần kinh trung ương, gây ra tình trạng được gọi là viêm não màng não thường gặp ở những bệnh nhân có hệ miễn dịch suy yếu.
- Sinh dục: Có thể gây loét hoặc sùi ở vùng sinh dục.
- Các vùng da khác trên cơ thể: Nếu bệnh nhân có cơ địa bị chàm và nhiễm herpes, cần lưu ý đến tình trạng viêm da nghiêm trọng gọi là herpes chàm hóa. Lúc này cần đến khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Điều trị mụn rộp ở môi
Dùng thuốc chữa mụn rộp môi
Mụn rộp ở môi do virus Herpes gây ra thường khiến người bệnh cảm thấy rất khó chịu, ngứa rát, thậm chí gây nhức và đau, ảnh hưởng đến ăn uống. Điều trị Herpes trước tiên là dùng thuốc bôi để giúp giảm đau và không còn mụn nước. Dưới đây là một số loại thuốc bôi Herpes môi an toàn được bác sĩ chỉ định hoặc khuyên dùng:
- Acyclovir 1%: Kem bôi Acyclovir có tác dụng ngăn không cho virus Herpes phát triển và tái phát, đồng thời giúp giảm đau. Tuy nhiên, cần lưu ý là sau khi bôi thuốc lên môi, người bệnh sẽ cảm thấy nóng rát nhẹ, nhưng không cần quá lo lắng vì đây là biểu hiện bình thường.
- Penciclovir: Kem bôi Penciclovir cũng nằm trong danh sách thuốc bôi Herpes môi an toàn và hiệu quả như Acyclovir 1%. Tuy nhiên, cần lưu ý là Penciclovir chỉ được dùng cho trẻ trên 12 tuổi, bôi thuốc 2 lần/ngày sáng và tối. Sau khi bôi thuốc, người bệnh có thể cảm thấy bị châm chích và phần da bị mụn rộp trở nên khô hơn, bong tróc ra.
- Denavir: Denavir thuộc nhóm thuốc kháng virus, có thành phần chính là Penciclovir, có tác dụng ngăn không cho virus phát triển và làm lành vết loét do mụn rộp Herpes gây ra nhanh chóng, đồng thời giảm ngứa và đau rát. Tuy nhiên, Denavir không làm giảm khả năng tái phát và lây nhiễm của bệnh.
- Abreva: Abreva cũng là một loại thuốc bôi Herpes môi có thành phần chính là Docosanol, cũng có tác dụng ngăn không cho virus phát triển và xâm nhập vào sâu hơn. Abreva cũng làm lành vết loét do mụn rộp gây ra ở một cách nhanh chóng, giảm đau rát và ngứa. Tuy nhiên cần lưu ý là Abreva không điều trị mụn rộp do các chủng virus khác gây ra.
Ngoài các loại thuốc bôi Herpes môi nêu trên, một số loại thuốc khác cũng rất hiệu quả được biết đến như Castellani, Mangiferin 5%, Znsp Cell II,…. Tuy nhiên, việc dùng bất kỳ loại thuốc kháng virus hay thuốc điều trị nào đều cần có ý kiến bác sĩ chuyên khoa.
Lưu ý khi dùng thuốc
Khi sử dụng các loại thuốc bôi Herpes môi người bệnh cần lưu ý những thông tin sau để đảm bảo hiệu quả điều trị cũng như an toàn đối với sức khỏe:
- Bôi thuốc đúng liều dùng và trong thời gian mà bác sĩ chỉ định.
- Một số loại thuốc sau khi bôi có thể gây ra cảm giác như khô da, châm chích, bong tróc da, hoặc có thể là đỏ da và sưng lên,… Nếu thấy có biểu hiện này, người bệnh nên giãn thời gian giữa các lần bôi thuốc, đồng thời bổ sung nhiều nước cho cơ thể.
- Không được để thuốc bôi Herpes môi dính vào vùng niêm mạc mỏng vì có thể dẫn đến tình trạng kích ứng thuốc.
- Nhóm đối tượng gồm phụ nữ đang mang thai hoặc nuôi con cho bú muốn dùng thuốc phải thăm khám bác sĩ trước.
- Nếu thấy có triệu chứng lạ sau khi dùng thuốc thì người bệnh cần đến bác sĩ hoặc cơ sở y tế có chuyên khoa để được kiểm tra và xử trí phù hợp.
Một số loại thuốc bôi Herpes môi an toàn được chỉ định hoặc khuyến cáo như Acyclovir, Penciclovir, Denavir,… Tuy nhiên, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bôi, tránh tự ý mua và bôi thuốc.
Điều trị mụn rộp ở môi tại nhà
Thoa giấm táo
Một nghiên cứu cho thấy khả năng kháng khuẩn, chống viêm của giấm táo ở nồng độ là 25% và điều này có thể giúp giảm tình trạng viêm khi thoa lên các vết mụn rộp ở môi.
Một lưu ý nhỏ là giấm táo có thể gây kích ứng da ở những người mẫn cảm hoặc khi sử dụng với nồng độ đậm đặc.
Dùng tinh dầu
Các nghiên cứu đã chứng minh các loại tinh dầu vô cùng hữu hiệu trong việc ức chế virus gây bệnh mụn rộp ở môi nhờ vào tính kháng khuẩn, chống viêm.
Tuy nhiên các loại tinh dầu sử dụng phải đảm bảo độ tinh khiết cao và tránh lẫn tạp chất hoặc bị pha trộn lẫn cồn.
Các loại tinh dầu có giúp điều trị mụn rộp môi bao gồm:
- Tinh dầu bạc hà.
- Tinh dầu cỏ xạ hương.
- Tinh dầu bạch đàn.
- Tinh dầu hương thảo.
- Tinh dầu quế.
- Tinh dầu gừng.
- Tinh dầu rau kinh giới.
- Tinh dầu đàn hương.
- Tinh dầu húng quế.
- Tinh dầu đinh hương.
Dùng mật ong
Mật ong được nhiều người biết đến là một loại dược liệu có khả năng giảm viêm và chữa đau dạ dày. Bên cạnh đó, mật ong còn có công dụng thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương, kháng virus, hiệu quả trong điều trị mụn rộp đã được chứng minh trong các nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng năm 2018.
Dùng keo ong
Tương tự như mật ong, keo ong cũng được ong tạo ra nhưng đặc biệt hơn khi thành phần có thêm nhựa cây lá kim hoặc cây thường xuân.
Keo ong có hiệu quả trong việc chữa lành vết thương, tổn thương da khi thoa lên các mụn rộp ở môi. Thành phần của keo ong có thể thay đổi tùy thuộc nơi ở của ong và những loại cây và hoa mà ong lấy mật.
Dùng tía tô đất
Nghiên cứu năm vào 2008 đã chứng minh thảo dược tía tô đất chứa các hợp chất giống như cinnamic acid, và rosmarinic acid có tác dụng ức chế sự nhân lên của virus Herpes simplex gây ra mụn rộp.
Lưu ý khi điều trị
Những điều sau khi điều trị mụn rộp môi ở nhà để tránh tình trạng các vết loét trở nên nghiêm trọng hơn:
- Tránh chạm vào vết loét trên môi do tay của bạn chứa rất nhiều vi khuẩn nó có làm vết thương bị viêm.
- Mụn nước vỡ ra sẽ hình thành vảy, bạn không nên dùng tay tác động lực để cạy lớp vảy này ra vì có thể để lại sẹo.
- Tránh lạm dụng việc vệ sinh hoặc rửa sạch vết mụn rộp bằng cách chà xát mạnh, hoặc xà phòng, điều đó sẽ gây kích ứng làn da đang tổn thương của bạn.
- Tránh quan hệ tình dục bằng miệng khi đang bị mụn rộp môi vì các vết phồng rộp sẽ trở nên nghiêm trọng hơn và có thể lây virus gây bệnh.
- Ăn thức ăn có tính acid như các loại quả cam, quýt,… có thể gây ra cảm giác bỏng rát cho các vết mụn rộp.
Larifan Ungo 0,05% điều trị herpes môi
Larifan Ungo chứa hoạt chất chuỗi kép ribonucleic acid (dsRNA) 0,05% kích thích interferon có tác dụng kháng virus, điều hòa miễn dịch. dsRNA 0,05% là hàm lượng duy nhất được nghiên cứu lâm sàng.
Sản phẩm được sử dụng rộng rãi hơn 20 năm tại Châu Âu, được nghiên cứu và phát triển bởi Học viện khoa học Latvia, Larifan Ungo được Hiệp hội các Bác sĩ Da Liễu Latvia khuyến cáo sử dụng.
Cơ chế hoạt động
Larifan Ungo tác động lên virus qua hai cơ chế:
- Kích hoạt hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể thông qua hoạt hoá các chất miễn dịch nội sinh.
- Ly giải RNA virus, tiêu diệt virus gây bệnh.
Công dụng
- Điều trị và ngăn ngừa tái phát Sùi mào gà, Herpes sinh dục.
- Làm dịu vết bỏng và li giải tồn dư virus Sùi mào gà sau đốt laser.
- Điều trị bệnh tay chân miệng ở trẻ em.
- Điều trị Herpes miệng hoặc dự phòng bội nhiễm Herpes sau phun xăm thẩm mỹ.
- Điều trị sùi mào gà ở bà bầu và trẻ sơ sinh bị sùi mào gà
- Điều trị thuỷ đậu.
Cách sử dụng
Liều dùng: bôi 3 – 4 lần/ ngày vào vị trí tổn thương và xung quanh vị trí tổn thương.
- Bước 1: Vệ sinh sạch sẽ vùng bị tổn thương và xung quanh. Thấm nhẹ cho khô.
- Bước 2: Lấy một lượng kem vừa đủ thoa đều và xung quanh vùng tổn thương từ 3 – 4 lần/ ngày. Sau khi thoa không cần rửa lại cho đến lần thoa tiếp theo.
- Bước 3: Rửa sạch tay sau khi thoa.
Liệu trình sử dụng
- Điều trị và ngăn ngừa tái phát sùi mào gà, Herpes sinh dục: sử dụng liên tục 2 tháng.
- Bệnh lý khác: bôi theo liều hướng dẫn mỗi ngày đến khi không còn triệu chứng của bệnh.
- Tuỳ vào cơ địa mỗi người, thời gian khỏi bệnh có thể khác nhau.
Leave a reply