Herpes môi hay mụn rộp ở môi là bệnh lý truyền nhiễm gây ra do một loại virus có tên là HSV làm vùng miệng, môi bị ngứa, đau rát, xuất hiện mụn rộp. Virus có thể gây bệnh ở tất cả mọi người, hiện nay chưa có cách điều trị bệnh hoàn toàn nên việc phòng bệnh là rất quan trọng.
Herpes môi là bệnh gì?
Bệnh Herpes môi (mụn rộp ở môi) là tổn thương dạng mụn nước phồng rộp thành đám, chứa dịch bên trong, chủ yếu khu trú ở da môi và vùng xung quanh miệng do virus Herpes simplex (HSV). Trong đó, Herpes virus chủng 1 (HSV-1) gây ra khoảng 80% trường hợp bị mụn rộp ở môi, còn chủng Herpes 2 (HSV-2) chủ yếu gây mụn rộp ở cơ quan sinh dục.
Mụn nước có thể vỡ, dịch trong chảy ra ngoài và sau đó đóng vảy sau vài ngày. Tuy nhiên, vết thương thường tự lành trong khoảng vài ngày tới 2 tuần và cũng có thể điều trị tại nhà. Nếu người bệnh có thể trạng yếu, hệ miễn dịch đang suy giảm thì mụn rộp thường lan rộng và tình trạng thường kéo dài trong nhiều tuần, có thể kèm theo biến chứng.
Thực tế, phần lớn cơ thể người đều nhiễm loại virus này và chúng sống trong cơ thể người cho đến khi có điều kiện thuận lợi để khởi phát bệnh.
Bệnh có thể khởi phát ở cả trẻ em và người lớn từ 1 – 2 lần mỗi năm, thậm chí có thể 5 – 6 lần và mỗi đợt khởi phát kéo dài từ 1 – 3 tuần. Bệnh thường có các triệu chứng như ở môi xuất hiện những mụn nhỏ li ti có màu đỏ, nước bên trong, gây ngứa rát rất khó chịu.
Nguyên nhân gây bệnh
Đây là một bệnh nhiễm trùng ở miệng, môi hoặc nướu do virus HSV (Herpes) gây ra. Virus HSV có 2 loại thường gây nên bệnh rộp môi là:
- Virus HSV tuýp 1 (HSV-1), lan truyền chủ yếu do tiếp xúc với nước bọt của người bệnh hoặc tiếp xúc trực tiếp với vết thương trên da hoặc phần da mềm ở miệng.
- Virus HSV tuýp 2 (HSV-2) thường lây lan qua đường tình dục và gây ra bệnh mụn rộp sinh dục. HSV-2 có thể xảy ra ở miệng nếu người bệnh quan hệ tình dục bằng đường miệng thì sẽ gây ra rộp miệng.
Virus lây bệnh Herpes môi thường xâm nhập trực tiếp vào cơ thể thông qua vết thương trên vùng da xung quanh và bên trong miệng. Khả năng mắc bệnh xảy ra khi người lành tiếp xúc với vết phồng hoặc chất dịch từ người bệnh, chẳng hạn như ăn uống chung, dùng chung dụng cụ vệ sinh hoặc dao cạo, hôn người bị bệnh hoặc tiếp xúc trực tiếp với nước bọt của người ấy. Tương tự, cha mẹ bị bệnh thường lây virus cho con theo cách này. Herpes môi cũng có khả năng lan tới các vùng khác của cơ thể.
Y học vẫn chưa tìm ra cách để điều trị bệnh triệt để, vì thế mụn rộp Herpes môi hoàn toàn có thể tái phát nhiều lần. Virus thường gây tái phát Herpes môi nếu gặp yếu tố thuận lợi như:
- Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, nhất là khu vực vùng môi.
- Hệ miễn dịch cơ thể kém khi mắc bệnh, dị ứng thực phẩm, bệnh suy giảm miễn dịch hoặc khi mang thai, thay đổi hormone do chu kỳ kinh nguyệt.
- Tổn thương ở vùng nướu, môi hoặc bệnh lý răng miệng.
- Cơ thể mệt mỏi hoặc căng thẳng.
- Thực hiện phẫu thuật thẩm mỹ vùng môi, mặt ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch của vùng da này.
Những dấu hiệu của bệnh Herpes môi
Herpes môi thường trải qua một số giai đoạn gồm các dấu hiệu và triệu chứng như sau:
- Giai đoạn ngứa và châm chích: Nhiều bệnh nhân sẽ cảm thấy ngứa, rát hoặc ngứa ran xung quanh môi khoảng một ngày hoặc lâu hơn trước khi một nốt nhỏ, cứng, đau xuất hiện và mụn nước bắt đầu mọc lên.
- Giai đoạn mụn nước: Các mụn nước nhỏ chứa đầy dịch thường xuất hiện dọc theo viền môi. Đôi khi chúng xuất hiện xung quanh mũi hoặc má hoặc bên trong miệng.
- Giai đoạn rỉ nước và đóng mài: Các mụn nước nhỏ có thể hợp lại rồi vỡ ra, để lại các vết loét nông, rỉ nước và đóng mài.
Thời điểm xuất hiện các dấu hiệu và triệu chứng kể trên có thể khác nhau tùy thuộc vào liệu đây là lần đầu tiên bạn nhiễm virus hay đây là đợt tái phát. Nếu đây là lần đầu tiên bạn bị, các triệu chứng có thể chỉ xuất hiện ít nhất 20 ngày sau khi bạn tiếp xúc với vi – rút. Các vết loét có thể kéo dài vài ngày và các mụn nước có thể mất từ hai đến ba tuần để lành hoàn toàn. Các đợt tái phát thường xuất hiện tại cùng một vị trí mỗi lần và có xu hướng ít nghiêm trọng hơn so với đợt bùng phát đầu tiên.
Các triệu chứng khác có thể xuất hiện bao gồm: Sốt, đau họng, đau đầu, nhức mỏi cơ, sưng hạch bạch huyết.
Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh herpes môi
Các biến chứng do herpes môi rất hiếm gặp. Biến chứng có thể xảy ra nếu virus lây lan sang những bộ phận khác của cơ thể như:
- Mắt: Gây nhiễm trùng mắt và nếu tình trạng này tái diễn, viêm giác mạc herpes có thể dẫn đến sẹo giác mạc, giảm thị lực và gây mù.
- Não, tuỷ sống: Vi rút có thể lan tràn đến hệ thần kinh trung ương, gây ra tình trạng được gọi là viêm não màng não thường gặp ở những bệnh nhân có hệ miễn dịch suy yếu.
- Sinh dục: Có thể gây loét hoặc sùi ở vùng sinh dục.
- Các vùng da khác trên cơ thể: Nếu bệnh nhân có cơ địa bị chàm và nhiễm herpes, cần lưu ý đến tình trạng viêm da nghiêm trọng gọi là herpes chàm hóa. Lúc này cần đến khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Điều trị bệnh Herpes môi
Hiện nay chưa có cách chữa trị đặc hiệu cho bệnh Herpes môi, cũng không có cách tiêu diệt virus gây bệnh herpes simplex (HSV). Thông thường các mụn rộp sẽ tự biến mất trong chưa tới 2 tuần. Tuy nhiên, việc điều trị bằng thuốc có thể làm giảm thời gian mắc bệnh và giúp phần nào ngăn chặn bệnh bùng phát trở lại trong tương lai.
Trong một số trường hợp, người bệnh có thể thực hiện một số phương pháp điều trị bệnh rộp môi như:
Dùng thuốc điều trị mụn rộp ở môi
- Việc dùng thuốc cần có kê đơn từ bác sĩ điều trị, một số loại thuốc bác sĩ sẽ kê cho người bệnh như: Thuốc kháng virus để giúp giảm đau và khiến các triệu chứng thuyên giảm hơn (như: Acyclovir; Famciclovir; Valacyclovir) ngay từ khi có các dấu hiệu cảnh báo của bệnh mụn rộp.
- Người bệnh cũng có thể dùng aspirin, acetaminophen, ibuprofen nhằm làm giảm đau.
- Dạng kem bôi da chống siêu vi rút ngắn thời gian phát bệnh một vài giờ đến một ngày. Penciclovir và acyclovir là kem thoa ngoài da rất hữu hiệu khi bùng phát bệnh herpes.
Thuốc chữa Herpes môi có thể sử dụng hàng ngày để ngăn chặn nguy cơ bệnh tái phát, đặc biệt ở những người thường xuyên phát bệnh, gây đau đớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Nếu hệ miễn dịch suy yếu và bị phát bệnh, cần đi khám để được chỉ định sử dụng thuốc và liệu lượng phù hợp để kiểm soát các triệu chứng và dùng liều hàng ngày để ngăn chặn bệnh tái phát. Dù tỷ lệ rất hiếm nhưng đôi với trẻ em và người lớn có hệ miễn dịch yếu, đôi khi phải dùng kháng sinh trong những giai đoạn mụn rộp nghiêm trọng, nhằm chữa trị bội nhiễm vi khuẩn.
Chữa Herpes môi tại nhà
Hầu hết các trường hợp mụn rộp có thể tự lành, nhưng bệnh nhân cũng có thể tự hỗ trợ cho việc điều trị các triệu chứng bệnh tại nhà bằng cách:
- Đặt một chiếc khăn ướt mát lên trên các vết loét 3 lần một ngày, mỗi lần 20 phút để làm giảm tấy đỏ và sưng.
- Dùng Ibuprofen hoặc Acetaminophen để giảm cơn đau. Không dùng Aspirin đối với bệnh nhân dưới 20 tuổi vì dược chất này có liên quan đến hội chứng Reye, một bệnh lý hiếm gặp nhưng tương đối nguy hiểm.
- Làm dịu cơn đau miệng bằng cách sử dụng nước súc miệng có chứa baking soda.
- Tránh dùng các loại thực phẩm có chứa axit (ví dụ: trái cây họ cam, quýt, cà chua).
- Dùng thuốc mỡ bôi lên mụn rộp để giảm đau và mau lành vết thương.
- Đối với trẻ em, nên đưa đi khám bác sĩ và nhận đơn thuốc, tránh tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
Thực phẩm hỗ trợ điều trị
- Lô hội: Thuộc tính kháng khuẩn có trong lô hội có tác dụng chữa bệnh mụn rộp ở miệng. Lô hội sẽ giúp làm dịu da và chữa lành vết thương. Bôi lô hội vào vị trí mụn rộp sẽ giúp bạn nhanh chóng khỏi bệnh.
- Sữa chua: Giúp chống lại virus HSV gây mụn rộp và đẩy nhanh quá trình lành bệnh. Cách sử dụng là người bệnh bôi sữa chua lên khu vực bị nhiễm. Để một lúc rồi rửa sạch bằng nước.
- Sữa: Canxi và chất béo có trong sữa sẽ giúp chống lại các virus gây nhiễm trùng, giúp bạn chóng khỏi bệnh. Tương tự như sữa chua, bạn nên thoa sữa lên môi một lúc rồi rửa sạch.
- Tỏi: Tỏi có thể được sử dụng để điều trị mụn rộp. Các thành phần enzyme và chống virus có trong tỏi sẽ điều trị mụn rộp ở miệng một cách hiệu quả, nhanh chóng.
Trong giai đoạn khởi phát bệnh, người bệnh có thể dùng bổ sung Vitamin C, lysine và chanh bạc hà để hỗ trợ cho hệ miễn dịch của cơ thể. Vitamin C có thể dùng ở dạng thuốc viên uống, kem bôi cục bộ, hoặc dạng lỏng dành cho mụn rộp. Lysine bổ sung có ở dạng thuốc viên, chanh bạc hà thường có sẵn trong kem bôi ngoài da. Bên cạnh đó, có thể thúc đẩy giảm thời gian phát bệnh bằng kem bôi chứa kẽm oxit.
Ngăn ngừa Herpes môi tái phát
Bệnh nhân có thể làm giảm tần suất tái phát bệnh bằng các lời khuyên sau đây:
- Tránh để đôi môi tiếp xúc ánh sáng mặt trời quá lâu. Nếu có thể, nên sử dụng kem chống nắng cho môi trong mọi thời điểm (bằng son dưỡng môi) và bảo vệ khuôn mặt tránh tác động từ ánh nắng mặt trời.
- Tránh tiếp xúc thân mật (như hôn nhau) với người bệnh Herpes môi, hoặc người có vết loét mụn rộp miệng, hay herpes sinh dục.
- Tránh sử dụng các loại thực phẩm có thể kích thích phát bệnh. Không nên ăn các loại hạt, socola, hoặc gelatin.
- Tránh dùng chung dụng cụ vệ sinh, bao gồm khăn tắm, bàn chải đánh răng, dao cạo râu, hoặc các đồ dùng cá nhân khác mà người bệnh có thể đã sử dụng.
Những biện pháp giúp ngăn ngừa sự lây lan của Herpes môi ở trẻ em:
- Khuyến khích trẻ rửa tay thường xuyên.
- Không để trẻ đưa đồ chơi vào miệng.
- Thường xuyên rửa sạch đồ chơi của trẻ với chất khử trùng.
- Nếu trẻ em có biểu hiện mụn vỡ hay rỉ dịch, nên giữ ở nhà cho đến khi thấy mụn nước bắt đầu đóng vảy.
- Không để trẻ em tiếp xúc gần nhau trong khi có mụn rộp và chảy nước dãi không kiểm soát.
- Sử dụng loại găng tay dùng một lần hoặc miếng gạc bông để lấy thuốc mỡ bôi lên vết mụn loét của bé.
Trong mọi trường hợp, giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ là phương pháp tốt nhất giúp phòng chống nguy cơ lây nhiễm Herpes môi cũng như nhiều căn bệnh khác do virus gây ra.
Larifan Ungo 0,05% điều trị herpes môi
Larifan Ungo chứa hoạt chất chuỗi kép ribonucleic acid (dsRNA) 0,05% kích thích interferon có tác dụng kháng virus, điều hòa miễn dịch. dsRNA 0,05% là hàm lượng duy nhất được nghiên cứu lâm sàng.
Sản phẩm được sử dụng rộng rãi hơn 20 năm tại Châu Âu, được nghiên cứu và phát triển bởi Học viện khoa học Latvia, Larifan Ungo được Hiệp hội các Bác sĩ Da Liễu Latvia khuyến cáo sử dụng.
Cơ chế hoạt động
Larifan Ungo tác động lên virus qua hai cơ chế:
- Kích hoạt hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể thông qua hoạt hoá các chất miễn dịch nội sinh.
- Ly giải RNA virus, tiêu diệt virus gây bệnh.
Công dụng
- Điều trị và ngăn ngừa tái phát Sùi mào gà, Herpes sinh dục.
- Làm dịu vết bỏng và li giải tồn dư virus Sùi mào gà sau đốt laser.
- Điều trị bệnh tay chân miệng ở trẻ em.
- Điều trị Herpes miệng hoặc dự phòng bội nhiễm Herpes sau phun xăm thẩm mỹ.
- Điều trị sùi mào gà ở bà bầu và trẻ sơ sinh bị sùi mào gà
- Điều trị thuỷ đậu.
Cách sử dụng
Liều dùng: bôi 3 – 4 lần/ ngày vào vị trí tổn thương và xung quanh vị trí tổn thương.
- Bước 1: Vệ sinh sạch sẽ vùng bị tổn thương và xung quanh. Thấm nhẹ cho khô.
- Bước 2: Lấy một lượng kem vừa đủ thoa đều và xung quanh vùng tổn thương từ 3 – 4 lần/ ngày. Sau khi thoa không cần rửa lại cho đến lần thoa tiếp theo.
- Bước 3: Rửa sạch tay sau khi thoa.
Liệu trình sử dụng
- Điều trị và ngăn ngừa tái phát sùi mào gà, Herpes sinh dục: sử dụng liên tục 2 tháng.
- Bệnh lý khác: bôi theo liều hướng dẫn mỗi ngày đến khi không còn triệu chứng của bệnh.
- Tuỳ vào cơ địa mỗi người, thời gian khỏi bệnh có thể khác nhau.
Leave a reply